Sommige emotioneel onvolwassen mensen geven je het gevoel dat je behoefte aan complimenten en waardering kinderachtig is. Maar daar zitten ze naast. Iedereen heeft erkenning nodig; het hoort bij de wederkerigheid van het sociale leven. Het probleem zit hem niet in jouw verlangen naar positieve feedback; het probleem zit hem in hun behoefte om afstand te houden tot andermans emotionele behoeften. Dat jij goed behandeld wilt worden door de mensen om je heen is een teken van zelfrespect, niet van behoeftigheid. In het boek Loskomen van emotioneel onvolwassen mensen legt klinisch psycholoog Lindsay Gibson uit wat je kan doen om meer bevredigende, positieve feedback van emotioneel onvolwassenen mensen te krijgen. Lees in dit artikel welke strategie Gibson aanraadt.
Deze voorpublicatie komt uit het boek Loskomen van emotioneel onvolwassen mensen van Lindsay Gibson – Hoofdstuk 15 Waarom kunnen ze me niet een beetje positieve feedback geven? en is bewerkt door de redactie van Boom Psychologie & Psychiatrie.
Bang voor emotionele intimiteit
Het delen van positieve gevoelens is een van de intieme, wederkerige aspecten van relaties waar emotioneel onvolwassen mensen moeite mee hebben. Ze schrikken terug voor de emotionele intimiteit die ontstaat als mensen elkaar complimenten geven en kunnen zich niet voorstellen wat hun steun voor jou betekent. Hun weinig aanmoedigende houding veroorzaakt verwarring of frustratie. Doordat je wordt beoordeeld zonder dat je geruststellende feedback krijgt, ga je je gespannen en onveilig voelen (Porges, 2017). Op de korte termijn kan deze emotionele onthouding ertoe leiden dat je beter je best gaat doen, maar op de lange termijn raak je gedemotiveerd omdat je inspanningen nooit genoeg lijken te zijn.
Samen inspanningen erkennen en vieren
Gezamenlijke vreugde over iets wat goed is gegaan, is een van de grootste beloningen in het leven. We houden ervan als anderen onze inspanningen erkennen en vieren. Daarmee verheffen we elkaar en bereiken we grootse dingen. Empathie is er niet alleen voor verdrietige of moeilijke tijden. We willen ook dat anderen onze gevoelens delen als we gelukkig zijn.
Erkenning van je ouders
Emotioneel onvolwassen ouders nemen het hun kinderen soms kwalijk dat ze trots op zichzelf zijn en noemen dat ‘egoïstisch’ of ‘ongepast’. Maar wie wil er nu geen erkenning voor zijn successen, vooral van zijn ouders? Als ouders kunnen delen in de trots van hun kinderen op wat ze hebben bereikt, geeft dat ouder en kind een speciale gelegenheid om elkaar te waarderen. Ze maken er hun kind niet verwaand mee, maar laten het beseffen dat prestaties mensen op een heel fijne manier dichter bij elkaar kunnen brengen.
Erkenning van je partner
Ook in liefdesrelaties is erkenning van elkaars inspanningen heel belangrijk. Onderzoek heeft aangetoond dat stellen die ontvankelijk zijn voor elkaars kleine verzoekjes tot positieve verbondenheid de gezondste relaties hebben (Gottman & Silver, 1999). Partners die wederzijds belangstelling tonen voor wat ze te vertellen hebben en ervoor zorgen dat het aantal positieve interacties het aantal negatieve interacties overstijgt, blijven langer bij elkaar. Ze hebben empathie voor de pogingen van de ander om contact te maken en reageren bevestigend op elkaars gebaren.
Gericht op zichzelf en niet op de ander
Emotioneel onvolwassen mensen gaan vaak voorbij aan verzoeken om erkenning, genegenheid of verbinding. Ze zijn zo gericht op hun eigen zorgen dat ze subtiele vormen van toenadering over het hoofd zien en alleen reageren als ze het gevoel hebben dat het nodig of interessant is. Als ze in een slechte bui zijn, kunnen ze zelfs een hatelijke of kritische opmerking teruggeven. Warmte en bevestiging hangen af van hun stemming, niet van wat jij nodig hebt.
Zuinig met complimenten
Veel emotioneel onvolwassen mensen houden complimenten achter alsof het schaarse goederen zijn, alsof goed werk leveren een beloning op zich zou moeten zijn. Deze zuinige benadering creëert een sfeer van voorwaardelijkheid waarin mensen zich beoordeeld en gestrest voelen. De emotioneel onvolwassen persoon meent misschien dat hij de lat hoog legt om de ander tot grootse prestaties te bewegen, maar die ander voelt zich waarschijnlijk alleen maar overbelast en gedemoraliseerd.
Gebrek aan wederkerigheid
Emotioneel onvolwassen mensen reageren vaak verontwaardigd als er een positieve reactie van ze wordt verwacht. Maar elke relatie tussen twee mensen brengt impliciete beloftes met zich mee en het is redelijk om te verwachten dat je tactvol en empathisch reageert op mensen met wie je veel omgaat. Dat is geen kwestie van behoeftigheid; dat is wederkerigheid.
Oorzaken van emotionele terughoudendheid
Soms zijn er andere redenen voor de emotionele terughoudendheid van emotioneel onvolwassen mensen. Misschien hebben ze zelf als kind zelden complimenten gekregen of meegemaakt dat mensen elkaar aanmoedigden. Ook kunnen ze verbitterd of depressief zijn.
Wat de oorzaak ook is: emotioneel onvolwassen mensen lijken niet te kunnen inzien dat positieve feedback het leven voor iedereen beter kan maken.
Ze willen alleen complimenten geven als ze onder de indruk zijn. Voor sommige mensen werkt dit motiverend, maar de meeste mensen raken van zo’n houding gewoon ontmoedigd. Laten we eens kijken wat jij kunt doen om meer bevredigende, positieve feedback van emotioneel onvolwassen mensen te krijgen.
Strategie: hoe krijg je meer erkenning van emotioneel onvolwassen mensen?
Begin met het uitgangspunt dat niet iedereen zich bewust is van jouw behoefte aan positieve feedback. Mensen laten het vaak niet bewust achterwege; ze beseffen alleen niet dat het belangrijk voor je is. In plaats van te verwachten dat emotioneel onvolwassen mensen uit zichzelf vriendelijker en aardiger worden, kun je hun aandacht vestigen op iets wat je hebt gedaan en waar je tevreden over bent. Je kunt beleefd en rechtstreeks om erkenning vragen. Als dit geen verbetering oplevert, ga je met ze in gesprek om aan te geven wat voor soort feedback je zou willen krijgen en waarom. Leg uit waarom de interactie belangrijk voor je is en dat een blijk van erkenning, hoe kortstondig ook, het leven meer voldoening geeft. Voor sommige mensen moet je het letterlijk uitspellen, dus oefen ermee om precies te vragen wat je wilt. Je kunt ze bijvoorbeeld uitleggen dat je geen uitbundige complimenten verwacht, maar dat je gewoon wat korte feedback wilt waarmee ze laten zien dat ze merken dat je je best doet.
Lees verder in Loskomen van emotioneel onvolwassen mensen
In het vervolg op Ongezien opgegroeid en Emotioneel onafhankelijk gaat klinisch psycholoog Lindsay Gibson in op de vragen van haar cliënten en de dilemma’s waar zij tegenaan lopen. Ze laat (verborgen) hinderlagen in het contact met emotioneel onvolwassen mensen zien en vertelt hoe je die kunt omzeilen. Het boek leest het als een praktische handleiding die ervoor zorgt dat je niet opnieuw gegijzeld wordt door mensen die emotioneel onvolwassen zijn.
