De volgende keer dat je denkt: trok ik me maar nooit iets van anderen aan, of: voelde ik me maar altijd zelfverzekerd! – houd dan deze mythes over eigenwaarde in je achterhoofd. Eigenwaarde is namelijk belangrijk, maar het is geen garantie voor geluk. Soms voel je je nu eenmaal schuldig, je kan niet altijd in balans zijn, je maakt fouten en een situatie kan ook gewoon vervelend zijn. Daar kan je gelukkig wél anders mee om leren gaan.
Deze tekst komt uit Boost je eigenwaarde van Mirjam Engelkes, hoofdstuk 6: Hoe verder?
Mythe 1: met meer eigenwaarde ben ik altijd gelukkig
Misschien denk of hoop je dit, maar dan moet ik je teleurstellen. Eigenwaarde is geen garantie voor een gelukkig leven zonder tegenslagen, pijn en ongemak, want pijn en tegenslagen horen bij het leven. Iedereen maakt lastige momenten mee, klein en groot.
Je kunt je voet verzwikken, je kies kan afbreken, je bestelling kan te laat geleverd worden, op je verjaardag kan het regenen, je telefoon kan gehackt zijn, er kan een dierbare overlijden, je kunt ziek worden, er kan bij je worden ingebroken, je kunt een ongeluk krijgen, er kan brand uitbreken, je kunt ontslagen worden, je partner kan bij je weggaan of je kind kan komen te overlijden. Talloze nare gebeurtenissen liggen in ons leven op de loer, we kunnen niet eisen dat ons niets zal overkomen en we krijgen nooit garanties. Er is geen verdeelsleutel voor de hoeveelheid ellende en we kunnen ook niet van onszelf verwachten dat niets ons zal raken.
Als jou iets ergs overkomt is het heel normaal dat je je boos, verdrietig of angstig voelt; eigenwaarde biedt daartegen geen bescherming. Je kunt wel leren om er op een liefdevolle, accepterende manier mee om te gaan.
Het is bovendien de vraag of het wenselijk is om je altijd gelukkig te voelen. Het lijkt misschien aantrekkelijk om zonder pijn, angst en verdriet te leven, maar dan zul je geluk ook niet meer als geluk ervaren.
Juist als je weet hoe het is om je rot te voelen, zul je geluk meer ervaren en waarderen.
Als het een tijd geregend heeft, ben je je meer bewust van het zonnetje. Iedere dag in een chic restaurant eten is niet meer speciaal maar zelfs saai. Emoties geven kleur en laten ons voelen dat we leven.
Mythe 2: met meer eigenwaarde trek ik me niets aan van anderen
Misschien ben je zo druk met wat anderen van je vinden dat je hoopt dat dat je met meer eigenwaarde niet meer bezighoudt. Of dat dit soort gedachten als langs een teflonlaag van je afglijden. Maar ook dat gaat niet gebeuren. Je kunt nog steeds verdrietig zijn over een opmerking van je partner, je schuldig voelen als je er niet bent voor je vriendin, je ongerust maken als je vriend niet op je berichtje reageert, je gespannen voelen voor een functioneringsgesprek met je leidinggevende. Dat zijn allemaal normale, menselijke emoties en daar verandert eigenwaarde niks aan.
Maar je kunt er wel anders mee omgaan. Je accepteert dat deze emoties er zijn en ervaart het als normaal en menselijk dat sommige dingen heel naar kunnen zijn. Het verschil is dat je jezelf niet helemaal onderuithaalt bij een vervelende gebeurtenis omdat je jezelf en de gebeurtenis op waarde schat. In plaats van jezelf een waardeloze vriend(in) te voelen denk je: ik voel me rot dat ik er niet voor haar kon zijn. Of: ik voel me rot omdat mijn vriend nog niet heeft gereageerd. Het is dan nog steeds lastig maar je maakt het minder belastend.
Want laten we eerlijk zijn: zou het echt gezond zijn als we ons helemaal niets van anderen aantrekken?
Ik denk dat we dan veranderen in een stelletje arrogante egoïsten en daarmee komen wij en onze omgeving er niet beter van af.
Mythe 3: met meer eigenwaarde heb ik geen last van fouten die ik maak
Als je druk nadenkt over de fouten die je hebt gemaakt of zou kunnen maken, kan ik me voorstellen dat het fijn lijkt om dat helemaal niet meer te doen. Maar dat is niet realistisch. Ook met eigenwaarde kun je ontzettend balen van een gemaakte fout. Maar je gaat er anders mee om. In plaats van jezelf compleet af te wijzen en neer te sabelen als een waardeloos persoon die niets kan en niks voorstelt, kijk je naar de fout zoals die is: vervelend. Maar fouten maken is menselijk. Met meer eigenwaarde en de emoties die dit oproept te accepteren, kun je bedenken hoe je de fout kunt herstellen en wat je ervan kunt leren.
Mythe 4: met meer eigenwaarde ben ik altijd in balans
Als je vaak heen en weer geslingerd wordt tussen allerlei emoties, als je je nogal eens voor langere tijd verdrietig, boos en angstig voelt, kan ik me voorstellen dat je verlangt naar balans, rust en evenwicht. Je hebt misschien het idee dat je die rollercoaster niet meer hebt als je je eigenwaarde versterkt. Dat je dan altijd zen bent en op elke tegenslag rustig en beheerst reageert. Ik help je ook hier uit de droom: met meer eigenwaarde kun je eveneens behoorlijk uit balans raken. Er kunnen ons nu eenmaal ontzettend nare dingen overkomen.
Het is een illusie om te denken dat je altijd zen kunt reageren, wat er ook gebeurt.
Maar het is de kunst om niet te oordelen maar lief te zijn voor jezelf en oog te hebben voor wat jij nu nodig hebt.
De rode draad is dus dat je leven niet vrij zal zijn van vervelende gebeurtenissen en ongemakkelijke gevoelens, maar dat je er anders mee omgaat: dat je accepterend, met liefde en respectvol naar jezelf kijkt. Je behandelt jezelf zoals je een goede vriend of vriendin zou behandelen.
Eigenwaarde versterkt, hoe verder?
In het boek Boost je eigenwaarde beschrijft Mirjam Engelkes hoe je je eigenwaarde in relaties met jezelf en met anderen in verschillende situaties kan versterken. Benieuwd geworden naar de rest van de hoofdstukken? Neem dan een kijkje in de shop.