Welke artikelen hebben jullie dit jaar het meest geraakt? In deze terugblik op 2024 nemen we je mee langs de vijf populairste stukken. Over emotioneel onvolwassen ouders en partners lazen jullie dit jaar het meest, net als over mentaliseren en het meer bewust worden van gemoedstoestanden. Ontdek welke inzichten, verhalen en tips jullie het meest hebben geïnspireerd en uitgedaagd.
1. Wat als je een kind bent van emotioneel onvolwassen ouders?
‘Ouders zouden er voor hun kinderen moeten zijn: niet alleen fysiek, maar ook emotioneel. Maar wat als ze dat niet kunnen? Wat als ze zelf niet op een volwassen manier met hun eigen emoties om kunnen gaan?’ Zo begint het artikel Vijf kenmerken van emotioneel onvolwassen ouders uit Emotioneel onafhankelijk, het tweede boek van klinisch psycholoog Lindsay Gibson.
In het boek deelt Gibson tien kenmerken die omschrijven wat je in een ouder-kindrelatie kunt verwachten met emotioneel onvolwassen ouders. In het artikel lees je alvast de eerste vijf kenmerken, waarvan een gaat over interacties die je een eenzijdig en gefrustreerd gevoel kunnen geven. Deze kenmerken helpen je om de emotioneel onvolwassene omgangsstijl van je ouders te herkennen en te begrijpen. Ze helpen om jezelf te beschermen, om ruimte in te leren nemen door prioriteit te geven aan je eigen behoeften en voor jezelf op te komen.
2. Begrijp de mentale toestanden van jezelf (en van de ander)
In het artikel Mentaliseren uitgelegd: begrijp jezelf en anderen beter onderzoek hoe relaties werken en hoe die soms mis kunnen lopen. De meeste interacties tussen mensen volgen bepaalde vaste patronen, zoals:
- Je komt thuis.
- Je geeft je partner een knuffel.
- Je vraagt hoe het gaat.
Maar stel dat je thuiskomt en je partner reageert geprikkeld, bijvoorbeeld door een kritische opmerking te maken. In zo’n situatie helpt het om te mentaliseren. Dat is het proces waarmee we betekenis geven aan ons eigen gedrag en dat van anderen – dat kan bewust en onbewust gaan. Niemand kan altijd en elke dag bewust mentaliseren. In het dagelijks leven gebeurt dit meestal automatisch en spontaan.
Je krijgt in dit artikel een korte introductie op dit essentiële fundament van sociale relaties. ‘Zonder die unieke kwaliteit zijn relaties tussen mensen gedoemd te mislukken,’ stellen de klinisch psychologen Joost Hutsebaut, Liesbet Nijssens en Miriam van Vessem. Samen schreven zij het boek De kracht van mentaliseren, waarin zij aan de hand van verschillende sociale situaties uitleggen wat mentaliseren betekent en hoe het jou elke dag in je leven kan helpen in contact met anderen.
Ben je een behandelaar? Dan vind je de column van psychoanalytisch psychotherapeut Dorien Philipszoon, Zonder mentaliseren geen contact, vast interessant.
3. Hoe je om kunt gaan met een narcistische partner
Heb je het gevoel dat je in je relatie niet altijd de alledaagse dingen kunt bespreken? En lijkt een gesprek met je partner vaak een machtsstrijd? Marjan de Vries (gz-psycholoog) omschrijft in het boek Uit de schaduw van narcisme hoe een relatie met een narcistische partner eruit kan zien. Is de partner vooral op zichzelf gericht? Wordt de ander door de partner gekleineerd bij (ervaren) kritiek? Voor iemand in een relatie met een narcistische partner is het een uitdaging om kalm en rationeel te blijven. De Vries begrijpt hoe ingewikkeld dit kan zijn.
In het artikel Leven met een partner met narcistische trekken deelt De Vries alvast drie tips met je over hoe je met zo iemand om kunt gaan. Een van de belangrijkste adviezen: bewaak je eigenwaarde en accepteer geen kleinerend gedrag.
Meer boekentips over narcisme vind je in Top 5 boeken over narcisme.
4. In gesprek met mensen die een ernstige poging hebben overleefd
Het is onmogelijk om écht te weten te komen wat iemand tot zelfmoord gebracht heeft. In het boek Mythen over zelfmoord doet Derek de Beurs toch een poging om erachter komen door eerst na te gaan hoe er over het algemeen wordt gedacht over suïcide, om vervolgens die opvattingen aan de wetenschap te toetsen.
In het artikel Mythe: iemand die denkt aan zelfmoord wil dood word je als lezer gevraagd om naar de moeilijkste vraag van allemaal te kijken: waarom besluiten mensen zich van het leven te beroven? Interviews met overlevers laten vaak zien dat ze niet per se een doodswens hadden, maar vooral wilden ontsnappen aan nare gedachten of omstandigheden.
Denk jij aan zelfmoord? Praat erover! Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl
5. Wees alert, zegt je angstige brein
Angst heeft nut. Stel, je bent aan de wandel en je merkt op dat je bijna op een slang stapt, dan rinkelen de alarmbellen in het angstcentrum van je hersenen, de amygdala, om je weer zo snel mogelijk in een veilige zone te brengen. Deze onmiddellijke alles-of-nietsreactie van de amygdala is heel effectief.
Als je amygdala overactief is, kan dit leiden tot problemen met organiseren, verminderde productiviteit en verstoring van je eet- en slaapritme. Klinisch psycholoog Jill Weber omschrijft in haar boek Hersenmist wat er gebeurt als je in de angstige modus blijft hangen en ook hoe je weer je focus terug kunt krijgen.
In het artikel Tem je amygdala vind je praktische oefeningen om je hoofd tot rust te brengen.
Goed om te weten voor behandelaars: Weber baseert haar aangeboden oplossingen op de bekende methodiek acceptance and commitment therapy (ACT) en cognitieve gedragstherapie (CGT).
Ontdek meer inzichten in de boeken op Boom.nl
Alle artikelen zijn gebaseerd op de boeken die uitgegeven zijn door Boom Psychologie & Psychiatrie. Ben je benieuwd naar waar deze auteurs nog meer over geschreven hebben? Neem dan een kijkje in de shop: