Laat een onbevredigd leven achter je en ontdek de kracht van aanvaarding met Voluit leven (herziening) door Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen. Dit vernieuwde hulpboek biedt geen loze beloftes van eeuwigdurend geluk, maar leert je hoe je om kunt gaan met de onvermijdelijke tegenslagen van het leven. Gebaseerd op de principes van mindfulness en Acceptance and Commitment Therapie (ACT), helpt dit boek je om psychologische flexibiliteit te vergroten en te leren leven vanuit je eigen waarden. Voluit leven (herziening) nodigt je dus uit om je verzet tegen psychisch leed op te geven en je te verbinden met het hier en nu. Het belooft geen sprookje, maar biedt je wel de tools om je leven als bevredigender en betekenisvoller te ervaren.
Dit is een voorpublicatie van het hulpboek Voluit leven (herziening), de inleiding. Deze tekst is ingekort en is bewerkt door de redactie van Boom Psychologie en Psychiatrie.
Een onbevredigd leven
Dit boek gaat je niet gelukkig maken. Dat wil zeggen dat je niet leert hoe je een leven zonder teleurstelling, pijn, somberheid, angst, onzekerheid en/of twijfels kunt leiden. Toch ervaren veel mensen hun leven als onbevredigend, juist omdat zij last hebben van dergelijke klachten. Pas wanneer ik deze klachten heb overwonnen, kan ik het leven leiden dat ik graag wil leiden, is de gedachte. Voluit leven laat je ervaren en inzien dat dit niet werkt. Het willen vermijden van psychische of lichamelijke pijn leidt tot een krampachtige poging om een half leven te leiden. Dit versterkt op den duur het psychische leed. De methoden die in Voluit leven worden aangereikt, zijn gebaseerd op aanvaarding van psychisch leed en het vergroten van psychologische flexibiliteit. Aanvaarding maakt de weg vrij om met aandacht en vanuit je eigen waarden te leven. Wanneer dit lukt, ervaar je dag na dag meer vrijheid en kwaliteit in je leven.
Iedereen krijgt als kind sprookjes voorgelezen. In die sprookjes beleven prinsen en prinsessen de spannendste avonturen. En alle sprookjes lopen goed af. De prinsen ontmoeten en redden de vrouw van hun dromen. De prinsessen galopperen op de rug van een wit paard en achter de brede rug van hun held de poort van een kasteel binnen. En iedereen leeft nog lang en gelukkig.
Het geloof in een lang en gelukkig leven zit diep in ons geworteld. Dus is het niet zo gek als we ons verzetten wanneer het leven pijnlijk is. Het leven is niet gemakkelijk. Er komen onherroepelijk momenten dat we somber zijn, twijfelen, bang zijn, intens teleurgesteld of onzeker zijn. Het zijn momenten waarop het sprookje in duigen valt. Het is net als met de perfecte zonvakantie die je hebt geboekt. De zee is net wat minder blauw, die wolken stonden niet op de foto, het appartement is net wat kleiner, en die eigenaren met hun stralende glimlach komen we ook maar niet tegen. Het leven is ons voorgespiegeld als o zo mooi, maar valt tegen. We voelen ons belazerd. We leven langer dan ooit, maar permanent gelukkig willen we maar niet worden.
Maar dan worden we weer actief: zo erg kan het toch niet zijn? Er moet toch een sleutel bestaan die de deur naar het geluk opent? We gaan op zoek naar het wondermiddel voor een lang en gelukkig leven. We verslinden boeken en cursussen die ons geluk beloven. We doen van alles om van onze depressies, angsten, pijn en/of onzekerheid af te komen. We werken ons een ongeluk. We ruilen onze prinsen en prinsessen in voor anderen. We stoppen met drinken. We doen alsof we heel gelukkig zijn. En toch wil het maar niet lukken. De donkere wolken die ons ervan weerhouden gelukkig te zijn willen maar niet verdwijnen. Of de wolken zijn eindelijk verdwenen, we zitten klaar om gelukkig te zijn, en dan gebeurt er wel weer iets anders … een chronische ziekte, een overlijdensbericht, een slecht rapport, een economische crisis.
En wat nu?
Het probleem zit juist in het verzet tegen de pijn en het leed in ons leven. In het hulpboek werk je een alternatief uit: voluit leven. Het bevat drie pijlers:
- Laat het sprookje van een lang én gelukkig leven (zonder pijn) varen. Geef je verzet tegen je psychische leed op.
- Leer op te merken wat er in je omgaat en je te verbinden met wat er nu is in je leven.
- Probeer te ontdekken wat je echt belangrijk vindt in je leven en maak dat de basis van je handelen.
Waarom zijn wij ervan overtuigd dat dit helpt?
Allereerst en vooral omdat we deze principes zelf dagelijks in ons leven toepassen, met vallen en opstaan, en daar de vruchten van plukken. In de tweede plaats omdat veel mensen die met deze methode aan de slag zijn gegaan, individueel of in een groep, enthousiast zijn. Zo schreef iemand die Voluit leven heeft doorgewerkt ons:
Ook nu gebeurt er nog van alles in mijn leven: leuke gebeurtenissen en heel nare gebeurtenissen. Het is zoals het is. Ik ben er. En ik verlies mijn waarden niet uit het oog en gebruik mijn waarden om ook andere dingen te doen. Ik blijf de oefeningen doen om in de zijn- modus te blijven en mijn mildheid te behouden. Zo neem ik deel aan het leven.
En tot slot omdat ook wetenschappelijk onderzoek laat zien dat mensen er baat bij hebben. Psychische klachten verdwijnen niet, maar worden minder intens en van kortere duur. De vitaliteit neemt toe en mensen ervaren hun leven als bevredigender.
De inzichten en vaardigheden uit Voluit leven
Het is belangrijk te vermelden dat de inzichten en vaardigheden die in Voluit leven worden aangereikt niet door onszelf zijn bedacht. Vele daarvan bestaan in diverse culturen al honderden of duizenden jaren. Toch zijn ze de laatste veertig jaar in een jas gestoken die ook mensen die in andere tradities groot zijn geworden goed past.
Mindfulness
Jon Kabat-Zinn heeft meditatie zoals die al lang binnen het boeddhisme wordt beoefend, getransformeerd tot een vorm die past bij de westerse cultuur: mindfulness. Mindfulness vormt een belangrijke pijler van dit boek.
Acceptance and Commitment Therapie (ACT)
Steven Hayes en collega’s als Kelly Wilson en Kirk Strosahl hebben een nieuwe vorm van omgaan met psychisch leed binnen de gedragstherapie geïntroduceerd: Acceptance and Commitment Therapie, kortweg act genaamd. Daarin draait het om acceptatie in plaats van om verzet. Veel oefeningen en inzichten in dit boek zijn op die methode gebaseerd.
Wij denken echter dat de principes van mindfulness en ACT niet alleen in een therapeutisch kader waardevol kunnen zijn, maar ook daarbuiten veel mensen kunnen helpen om een bevredigend leven te leiden. Dit boek is bedoeld om je stapsgewijs en op een laagdrempelige manier te leren met aandacht te leven, zonder verzet tegen psychisch leed en vanuit persoonlijke waarden. Een boek dat ons daarbij inspireerde is The Happiness Trap van Russ Harris. Een aantal oefeningen in dit boek zijn gebaseerd op zijn aanpak.
Meer een levenswijze dan een truc
Tot slot willen we nog één ding benadrukken: wat je in dit boek leert, is eerder een levenswijze dan een truc. Het zal je leven waarschijnlijk meer veranderen dan je denkt of je in eerste instantie lief is. Daarmee bedoelen we het volgende. Je kunt op dit moment al allerlei vastomlijnde doelen (verwachtingen) hebben die voor jou horen bij het sprookje van een lang en gelukkig leven. Misschien hoop je in dit boek vooral trucjes en technieken te leren die dat mogelijk maken. We willen je echter uitnodigen om met een open mind te beginnen. Maak voldoende ruimte en tijd in je leven. Probeer doelen en verwachtingen die je nu hebt los te laten en er een ontdekkingsreis van te maken. We verwachten dat dit boek je dan het meeste zal bieden.
Lees verder in Voluit leven (herziening)
Het hulpboek Voluit leven (herziening) is bedoeld voor iedereen die zijn of haar leven als onbevredigd ervaart of worstelt met psychisch leed als somberheid, pijn, vermoeidheid, gespannenheid, onzekerheid, angst, lusteloosheid en/of verdriet. Het boek bestaat uit drie delen. In het eerste deel onderzoek je hoe je nu met psychisch leed omgaat. In het tweede deel leer je hoe je je verzet tegen psychisch leed kunt opgeven en hoe je kunt leven vanuit de zogenoemde zijn-modus. In het derde deel onderzoek je wat jouw belangrijkste waarden zijn en hoe je je leven wilt leven op basis van die waarden. Zonder oordeel leren opmerken wat er in je omgaat (mindfulness), vormt een rode draad in elk deel. Zonder het vermogen bewust te zijn, dat ieder mens kan ontwikkelen, is voluit leven niet mogelijk.
Ontdek meer en begin vandaag nog met je nieuwe levenswijze.
