De essentie van afbouwen in de praktijk

Ontvangst en registratie

Inleiding en welkomstwoord door de dagvoorzitters
Prof.dr. Christiaan Vinkers en prof.dr. Iris Sommer

Afbouwen van benzodiazepines en opioïden
Prof.dr. Arnt Schellekens

Afbouwen van medicatie met verslavende eigenschappen vormt een extra uitdaging. Naast het risico op recidief van symptomen die door de medicatie werden onderdrukt, hevige ontwenning en andere mogelijke complicaties zoals een onttrekkingsdelier, speelt ook de verslaving zelf een rol. Verslaving vergroot immers het risico op terugval in het gebruik van na het afbouwen, zoals bijvoorbeeld het geval kan zijn bij benzodiazepinen en opioïden. Het afbouwen van deze middelen vraagt daarom om een goede begeleiding, waarin verschillende afbouwstrategieën kunnen worden gevolgd. In deze lezing krijg je praktische tips over het afbouwen van benzodiazepinen en opioïden, met daarbij de wetenschappelijke onderbouwing.

Pauze

Afbouwen van antipsychotica na remissie van een eerste psychose: de resultaten van de HAMLETT-studie
Prof.dr. Iris Sommer

Tot nu toe hebben vijf studies de functionele uitkomst vergeleken na onderhoudsbehandeling versus dosisverlaging of gehele afbouw van medicatie bij mensen die hersteld zijn van een eerste psychotische episode. Toch bleef er controverse bestaan over de langetermijnuitkomsten. De HAMLETT-studie is opgezet om duidelijkheid te scheppen. In deze studie hebben 453 eerste-psychosepatiënten geïnformeerde toestemming gegeven en werden 347 patiënten gerandomiseerd in een enkelblind, open-label naturalistische studie, met een maximale follow-up van tien jaar. In deze presentatie verstrekt prof.dr. Iris Sommer de resultaten, zeven jaar na de start van deze omvangrijke studie.

Lunchpauze

Workshopronde

Workshop 1 Patiënten- en naastenperspectief
Monique van den Eijnden

• Alleen geschikt voor deelname op locatie

MIND Platform heeft samen met het UMCU en het UMCG onderzoek gedaan naar de ervaringen en behoeften van patiënten en naasten rondom deprescriptie van psychofarmaca. Ook werd onderzocht welke de wensen van patiënten en hun naasten hebben over de rol van de behandelaar in dat proces. In deze workshop zal Monique van den Eijnden de belangrijkste onderzoeksresultaten delen om vervolgens in gesprek te gaan met de zaal over het samen besluiten nemen in het afbouwen van psychofarmaca, en over de bredere patiënten- en naastenperspectieven die daarbij een rol spelen. 

Workshop 2 Antipsychotica afbouwen: hoe pak je dat aan?
Dr. Shiral Gangadin

• Alleen geschikt voor deelname op locatie

Antipsychotica zijn de gouden standaard in het behandelen van psychose en om die reden worden ze in veel richtlijnen aangeraden voor de langetermijnpreventie van een psychotische terugval. Toch hebben veel mensen last van de bijwerkingen van antipsychotica, waardoor de vraag opkomt: “(Wanneer) kan ik stoppen met de medicatie?”

Tijdens de workshop gaan we het gesprek aan over afbouwen. Wanneer doe je dat? Hoe begin je daaraan? Waar kan je rekening mee houden? Het HAMLETT-onderzoek heeft ons al veel geleerd over medicatie afbouwen, en dat willen we graag met jullie delen.

Workshop 3 Afbouwen van antidepressiva: de uitdagende en transdiagnostische praktijk
Kirsten Fransen en Mirjam van Zon

• Alleen geschikt voor deelname op locatie

Tot op heden is de wetenschappelijke evidentie met betrekking tot het afbouwen van antidepressiva (wie, wanneer en hoe) beperkt. Het risico op een terugval valt niet (goed) te voorspellen. De ernst en duur van onttrekkingsklachten verschilt tussen individuen en daarnaast gaat het gewone leven van mensen ook nog door.  Tijdens deze workshop krijg je een overzicht van de bestaande kennis en handvatten voor de besluitvorming en samenwerking met cliënten rondom het afbouwen. Hoe geef je samen de afbouwfase vorm? Onderwerpen die daarbij aan bod komen zijn het gebruiken van afbouwschema’s, versterken van coping, omgaan met onttrekkingsklachten, het afnemen van emotionele demping en recidiverende klachten. Ook de voordelen van blended werken zullen besproken worden.

Bij deze workshop is het mogelijk vooraf vragen in te dienen of zelf een casus voor te leggen. Stuur hiervoor jouw vraag of casus uiterlijk 31 oktober naar registratie@boom.nl, onder vermelding van ‘casus workshop 3 De essentie van afbouwen in de praktijk’.

Workshop 4 Er zijn meerdere wegen naar abstinentie
Drs. Erik Paling en Stijn Veldman

• Alleen geschikt voor online deelname

In deze workshop bespreken we wat er voor nodig is om benzodiazepines af te bouwen in de klinische praktijk. We zullen ingaan op de indicatie voor een afbouw, de voorbereiding op een afbouwen, en de verschillende afbouwstrategieën. Aan de hand van casussen passeren de volgende onderwerpen de revue: risicofactoren en de preventie van verslaving, aanleren van een gezonde coping, afbouwschema’s, ontwenningsklachten, rotatie naar langwerkende preparaten, en afbouw met flumazenil. Er is gelegenheid om vragen te stellen en eigen casussen in te brengen.

Pauze

De kunst van het afbouwen van antidepressiva
Prof.dr. Christiaan Vinkers

In deze lezing worden belangrijke vragen behandelt zoals wie kan afbouwen, wanneer en hoe. Belangrijke inzichten omvatten het identificeren van geschikte kandidaten voor afbouw, het juiste tijdstip voor afbouw en de strategieën en praktische handvatten voor een succesvolle afbouw.  

Persoonlijk herstel bij deelnemers van de HAMLETT-studie 2 jaar na een eerste psychose
Prof.dr. Nynke Boonstra en drs. Bram-Sieben Rosema

Als onderdeel van de HAMLETT-studie zijn 31 deelnemers 2 jaar na remissie van een eerste psychose geïnterviewd middels een semigestructureerd interview gebaseerd op het CHIME (Connectedness, Hope, Identity, Meaning, Empowerment) framework. Na kwalitatieve analyse kwamen verschillende thema’s aan bod, die in deze voordracht zullen worden besproken.

Afsluiting door de dagvoorzitters
Prof.dr. Christiaan Vinkers en prof.dr. Iris Sommer

Einde symposium