Navigeren door Generatie Y en Z

Generaties door de jaren heen
Prof.dr. Gemma Blok

In deze lezing maken we een reis door de geschiedenis, van babyboomers tot Generatie Z. Hoe keken jongeren en hun behandelaars aan tegen de mentale problemen in hun generaties? Welke unieke kenmerken en uitdagingen zagen betrokkenen als kenmerkend voor de geestelijke problematiek van hun tijd? En hoe werden die problemen aangepakt? Ontdek hoe ervaringsdeskundigen en therapeuten in het verleden dachten over de geestelijke gezondheid van jongeren. Leer welke verbanden vroeger werden gelegd tussen de ‘ziekmakende samenleving’ en de psychische problemen van de jeugd. En reflecteer op basis hiervan op wat dit betekent voor heden en toekomst van de psychiatrie en psychologie.

Generatie XYZorg
Eva Breda

Eva Breda geeft een kijkje in de hoofden van de generaties met de meeste psychische problemen: Millennials en Gen Z. ‘Generatiegezanik’, volgens sommigen. Want hoe kan iemand die opgroeide met wereldvrede, welvaart en oneindige mogelijkheden zoveel mentale klachten hebben? Eva neemt je mee in hun belevingswereld. Wat is de meest voorkomende problematiek? Wat maakt deze generaties uniek én complex? Wat moet je weten voordat je Gen-Y en Z in de behandelkamer ontvangt? Een lezing vol interessante inzichten en praktische tips.

Trauma’s en triggers: allemaal heel toxic. De opkomst van therapietaal
Drs. Vivien Waszink

Het heel vaak hebben over ‘grenzen aangeven’. Een relatie of vriendschap ‘toxic‘ noemen, of ’traumatisch’. Heel gemakkelijk woorden als depressie, narcisme en trauma in de mond nemen. Therapyspeak, of therapietaal, is in opkomst. Wat is dat precies en hoe komt het dat die taal ineens zoveel gebruikt wordt?   

Klimaatcrisis in de ggz
Drs. Phebe Kraanen

We bevinden ons in een existentiële crisis: het menselijk voortbestaan staat op het spel. De mondiale temperatuur stijgt en de concentratie aan broeikasgassen is blijven toenemen. Menselijke activiteiten veroorzaken de klimaatcrisis. Honderden soorten zijn verdwenen en mensen moeten noodgedwongen verhuizen door economische onzekerheid of vluchten vanwege schade aan ecosystemen. De psychiatrie heeft een belangrijke taak in het begrijpen van de mentale consequenties van de klimaatcrisis, het behandelen ervan, en het beschermen van haar patiënten die misschien wel de meeste schade ondervinden. Middels de argumentatie dat de maatschappelijke context inherent is aan het begrijpen en daarmee behandelen van mentale ziekte, betoogt Phebe Kraanen dat het psychiatrische vakgebied verantwoordelijkheid moet nemen. Dit specialisme kan de huidige en de te komen psychische pijn mogelijk verzachten. 

Donutpsychiatrie 
Prof.dr. Hilgo Bruining 

Er is een groeiend verzet tegen klassen vol kinderen met labels en pillen. Tegelijkertijd zijn er groeiende zorgen over prestatiedruk en vermoeide kinderbreinen. Zowel de jeugdzorg als de kinderpsychiatrie zit klem tussen deze polen en worstelen in een knellend keurslijf van overdiagnose en onderbehandeling. Door de huidige situatie zien we niet goed meer hoe onze samenleving een duurzame en optimale ontwikkeling van kinderen in de weg staat. Daarbij worden komende generaties voor steeds nieuwe mentale uitdagingen gesteld, waaronder de toenemende druk op het klimaat. In navolging van Raworths donuteconomie en het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind, stelt Hilgo Bruining optimale zorg voor als een donut tussen het sociaal-biologisch fundament en het plafond aan welzijn en zorg. Bruining presenteert de donutpsychiatrie als een model om de rechten van het kind op de individuele behoeften te laten aansluiten. Hij beschrijft welke vijf stappen nodig zijn voor deze transitie naar duurzame en eerlijke zorg: verander de doelstelling, zie het grotere geheel, snap de systemen, stimuleer de menselijke natuur, en richt je op herverdeling.

Zingeving in de behandelpraktijk
Prof.dr. Peer van der Helm

Zingeving is een belangrijk motivationeel aspect om te (willen) herstellen, maar niet het enige. Ryan en Deci (2015) geven in hun Zelfdeterminatietheorie aan dat motivatie komt uit verbondenheid, competentie en autonomie, allemaal elementen die aan zingeving bijdragen, zo blijkt uit onderzoek (Van der Helm, Kuiper & Stams, 2018). Maar zingeving is niet een vast omschreven concept. Roy Dings heeft in zijn proefschrift over autisme uit 2019 geprobeerd dit te vangen met drie vragen: Wat is voor jou van waarde, wat geeft je energie en wat past bij jou? Aan de hand van recent (hersen)onderzoek en concrete casussen uit de beroepspraktijk reflecteren we op zingeving in de prakrijk en hoe het verder ging met de casussen na de behandeling.

---

Muzikale intermezzo’s
Sofie Porro zingt als een muzikale omlijsting van deze dag over hoop, troost, verbinding, vertrouwen. Zij stemt haar repertoire af op de inhoud en sprekers van het symposium.